Przejdź do głównej zawartości

Posty

Wyświetlanie postów z czerwiec, 2023

Lamassu, asyryjskie opiekuńcze bóstwo

Lamassu jest wyobrażeniem skrzydlatego byka o ludzkiej, brodatej twarzy. Ten wizerunek wywodzi się jeszcze z tradycji sumeryjskiej, gdzie byk łączony był z bogiem Księżyca Nanną, jednak to za sprawą Asyryjczyków zawdzięcza powszechną popularność. W sumeryjskim eposie o Gilgameszu Lamassu są przedstawiani jako fizyczne bóstwa. Motyw skrzydlatego zwierzęcia z ludzką głową jest powszechny na Bliskim Wschodzie, po raz pierwszy odnotowany w Ebla (dziś Syria) około 3000 p.n.e.  Lamassu, asyryjskie opiekuńcze bóstwo (rys. Angus McBride)           Pierwszy wyraźny motyw Lamassu pojawił się w Asyrii za panowania Tiglat-Pilesera II (jego rządy datowane są na lata 966-935 p.n.e.) jako symbol władzy. Są charakterystycznym elementem sztuki imperium neoasyryjskiego. Posągi Lamassu odkryto podczas wykopalisk niemal w każdej stolicy asyryjskiej (Kalchu, Dur-Szarrukin i Niniwie). Z czasem tego typu posąg został przejęty przez sztukę perską. Posągi Lamassu, zazwyczaj w parach, znajdowały się przy monume

Wielkie oblężenie Malty

Miesiąc temu była rocznica rozpoczęcia wielkiego oblężenia Malty 18 maja 1565 roku, prowadzonego przez Turków Osmańskich. Jean Parisot de La Valette (1494-1568) był czterdziestym dziewiątym wielkim mistrzem zakonu joannitów (Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty). Pochodził z francuskiej rodziny szlacheckiej osiadłej w okolicach Tuluzy. W 1514 roku wstąpił do zakonu joannitów. W 1522 roku był jednym z młodszych dowódców w obronie Rodos. Po upadku Rodos razem z ocalałymi kawalerami i grupą mieszkańców, udał się na tułaczkę. Ostatecznie osiedli dopiero w 1530 roku na Malcie. Wyspa była oddana w lenno joannitom przez cesarza Karola V Habsburga. Jean de La Valette pzez kilka miesięcy był galernikiem na muzułmańskich okrętach po tym jak w 1541 roku został wzięty do niewoli przez afrykańskich korsarzy Turguta Reisa. Z niewoli został wykupiony przez rycerzy maltańskich. 21 sierpnia 1557 roku został wybrany na wielkiego mistrza zakonu. Dużo poświę

Venatio w antycznym Rzymie

Walki w amfiteatrach są powszechnie kojarzone głównie z gladiatorami walczącymi w pojedynkach. Venatio oznacza „polowanie” (liczba mnoga venationes). Był to rodzaj rozrywki polegającej na polowaniu i zabijaniu dzikich zwierząt. Venationes odbyły się po raz pierwszy z inicjatywy Marka Fulwiusza Nobiliora, który świętował swoje sukcesy w greckiej kampanii przeciw Związkowi Etolskiemu w 186 p.n.e. Zorganizował igrzyska, w których gladiatorzy walczyli z lwami i panterami. Prawdopodobnie zainspirowała go rzekoma rozrywka Aleksandra Wielkiego polegająca na rzucaniu lwów przeciwko ludziom i psom. Do Rzymu sprowadzono egzotyczne dzikie bestie z najdalszych zakątków Cesarstwa, a polowania odbywały się rano przed popołudniową główną imprezą pojedynków gladiatorów.  Venatio na rzymskiej arenie (rys. Pierre Probst)           Polowania odbywały się na Forum Romanum, w Saepta Julia na Polu Marsowym i w Circus Maximus, chociaż żadne z tych miejsc nie zapewniało tłumowi ochrony przed wystawionymi dzik

Antyczne rzymskie szpitale

Na poniższej ilustracji rzymski oficer został przyniesiony przez legionistę do szpitala, gdzie zajmuje się nim profesjonalny chirurg .  Pierwsze szpitale (valetudinaria) we współczesnym znaczeniu tego słowa powstały w czasie panowania Oktawiana Augusta. Przeznaczone były dla legionistów. Tworzono je przede wszystkim w miejscach dużego skupienia wojsk rzymskich w odległych zakątkach Imperium m.in. w Germanii, nad Dunajem, w Afryce Północnej czy Brytanii. Największe szpitale składały się nawet z około 60 pomieszczeń dla chorych po dwóch, trzech w jednej sali. Zatem warunki dla pacjentów były dość komfortowe. Pomieszczenia do kąpieli miały gorącą, letnią i zimną wodą.  Lekarz wyciąga strzałę rannemu oficerowi kawalerii,  początek III wieku (rys. Angus McBride)           W szpitalach pracował liczny personel od lekarzy zaczynając kończąc na pisarzach i aptekarzach. Podobnie jak dziś lekarze w tamtych czasach nieraz rywalizowali ze sobą w zakresie osiągnięć co czasem mogło skończyć się szko

Rekonstrukcja ulicy Kuretów w Efezie

Rekonstrukcja ulicy Kuretów w antycznym greckim Efezie (obecnie zachodnie wybrzeże Turcji). Wykonał ją węgierski twórca wirtualnych rekonstrukcji Adam Nemeth.           Ulica Kuretów (w mitologii greckiej bóstwa opiekuńcze, później także kapłani kultu utożsamiani z frygijskimi korybantami lub daktylami) to jedna z trzech głównych arterii w starożytnym mieście Efez, której marmurowa nawierzchnia biegnie od Biblioteki Celsusa do Bramy Heraklesa. To było serce Efezu, otoczone fontannami, świątyniami, sklepami pod długimi portykami i dużymi domami najbardziej wpływowych obywateli miasta. Starożytne rzeźby i budowle greckie były malowane. Farby nie były trwałe przez stulecia, toteż w epoce renesansu artyści naśladujący antycznych rzeźbiarzy nie wiedzieli o tym. Zatem nie malowali swoich dzieł stylizowanych na starożytne. Ta praktyka pozostała powszechna do dziś. Obecnie także powiela się ten błąd. Jest to szczególnie widoczne w kinematografii.

Buffalo Bill i "Wild West Show"

Buffalo Bill ( William F. Cody)  stał się legendą Dzikiego Zachodu. Walczył podczas wojny secesyjnej (1861-1865) i był zwiadowcą podczas wojen z Indianami otrzymując Medal Honoru w 1872 roku. Przede wszystkim zasłynął z organizacji widowiska cyrkowego pod tytułem "Wild West Show", przedstawiającego wydarzenia z historii amerykańskiego Dzikiego Zachodu - od 1883 roku. Aż do 1916 roku prezentował je w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej.  Słynne zdjęcie ukazujące Siedzącego Byka i Buffalo Billa (Williama F. Cody'ego)           Razem z Buffalo Billem występowały słynne postacie Dzikiego Zachodu m.in. niezrównana w strzelaniu Annie Oakley (przez 16 lat) czy Siedzący Byk w roli wodza Dakotów, słynnego pogromcy generała Custera nad Little Big Horn (przez 4 miesiące, po czym zrezygnował - z powodu wyjazdu do Europy, gdyż nie chciał opuszczać kraju). Co ciekawe "Wild West Show" był wystawiany także na terenie dzisiejszej Polski podczas trasy europejskiej od 1 do 7 si