ECHA PRZESZŁOŚCI

Publiusz Eliusz Hadrian (76-138) w latach 117-138 panował jako cesarz rzymski. W wieku 10 lat stracił ojca oraz matkę, po czym znalazł się pod opieką późniejszego cesarza Trajana. Hadrian był jednym z decemwirów, trybunem drugiego legionu, kwestorem w 101 roku, trybunem ludowym w 105 roku, pretorem ok. 106 roku, konsulem w latach 108 i 109 lub 110, legatem w czasie wyprawy przeciw Partom, dowódcą pierwszego legionu Minerwy, legatem Syrii oraz legatem pretora do Dolnej Panonii. Po śmierci Trajana, Hadrian został cesarzem rzymskim. Dopiero w 118 roku zawitał do Rzymu. Głównym założeniem polityki zagranicznej Hadriana była rezygnacja z dalszych podbojów i zabezpieczenie granic Imperium Romanum.  Cesarz Hadrian w Palmyrze (rys. Marek Szyszko)           Po 3 latach udał się do Galii, gdzie zajął się umacnianiem fortyfikacji. W 122 roku przyjechał do Brytanii, gdzie polecił budowę słynnych do dziś umocnień limesowych - Wału Hadriana. W latach 132-135 cesarz stłumił powstanie w Judei, a nazwę

Słynne scutum z Dura Europos (w dzisiejszej Syrii) jest jedyną zachowaną półcylindryczną tarczą z czasów rzymskich. Obecnie znajduje się w Galerii Sztuki Uniwersytetu Yale. Suchy klimat w Dura Europos stworzył bardzo dobre warunki do konserwacji materiałów organicznych, takich jak drewno. Scutum ma wymiary 105,5 na 41 cm i składa się z listew drewnianych o szerokości od 30 do 80 mm i grubości od 1,5 do 2 mm. Te z kolei są ułożone w trzech warstwach, tak aby całkowita grubość drewna wynosiła od 4,5 do 6 mm.  Scutum z Dura Europos           Pośrodku tarczy brakuje umba. Scutum jest obecnie bardziej zaokrąglone niż w pierwotnym stanie. Warto zwrócić uwagę na detale ozdobne. W latach 115-117 n.e. i potem od 165 roku, Dura Europos znajdowało się pod panowaniem rzymskim. Było ważnym elementem rzymskiego systemu obronnego na Wschodzie. Twierdza została zniszczona w wyniku oblężenia przeprowadzonego przez Szapura I z dynastii Sasanidów w 256 roku. Rekonstrukcja rzymskiego legionisty z tarczą z

Poniżej widoczny jest etruski hełm z brązu typu frygijskiego z kirysem muskularnym (tzw. atlety) z Arezzo w Toskanii, IV wiek p.n.e. Znajduje się w MAEC - Museo dell'Accademia Etrusca e della citta di Cortona.           Tego typu hełmy frygijsko-attyckie wykonane z brązu, ozdobione stylizowanymi skrzydłami i grzebieniem ryby są charakterystyczne dla Italii. Były używane także przez innych mieszkańców italskich np. Samnitów, Greków z południa Italii (gr. he Hellas he Megale, gr. Magna Graecia, czyli Wielka Grecja), a także Rzymian. W Italii znaleziono ich najwięcej. Jest znany także podobny przypadek z Cypru oraz monety przedstawiających władców hellenistycznych w tych hełmach np. Perseusza (syn Filipa V) choć na razie nie odkryto tego typu hełmów na Półwyspie Bałkańskim. Italia słynnęła z ozdabianych hełmów. Można znaleźć także hełmy typu korynckiego, Montefortino czy Pilos z rogami, skrzydłami, uszami itp.

Plutarch wspomina o karze za tchórzostwo w obliczu niebezpieczeństwa. Było to zgolenie części wąsów. Cechą charakterystyczną antycznego spartańskiego hoplity były długie włosy i broda. Młodzi chłopcy w Sparcie, nosili jednak włosy krótko przystrzyżone. Dopiero osiągając wiek dojrzały mogli zapuścić włosy. Tę informację można znaleźć m.in. u Ksenofonta z Aten (ok. 430-355 p.n.e.), greckiego pisarza, historyka i żołnierza. Inni greccy historycy tj. Herodot (ok. 484 -426 p.n.e.) zwany Ojcem historii, a także Plutarch (ok. 50-125 n.e.) wspominają zwyczaj noszenia długich włosów przez Spartan jako wielowieczną tradycję. Arystoteles (384-322 p.n.e.), jeden z trzech (obok Sokratesa i Platona) najsłynniejszy filozof starożytnej Grecji, nauczyciel Aleksandra III Wielkiego - podaje, że długie włosy w Sparcie stanową honor, są oznaką wolności, gdyż je nosząc ciężko wykonywać prace służebne.  Spartański tchórz zostaje ukarany przez zgolenie połowy zarostu  (rys. Catalin Draghici do magazynu "

Jan urodził się 24 grudnia 1166 roku w Oksfordzie. Imię otrzymał po św. Janie Apostole, patronie dnia, w którym się urodził. Był najmłodszym synem Henryka II, króla Anglii z dynastii Plantagenetów i Eleonory Akwitańskiej. Nieraz podaje się rok urodzenia Jana jako rok 1167, jednak Henryk i Eleonora nie przebywali ze sobą w marcu 1167 roku. Ponadto urodził się w Oksfordzie, a Boże Narodzenie 1167 roku rodzina królewska spędziła w Normandii. Jan był dwukrotnie żonaty - z Avisą (zwaną także Izabelą, Hawisą, Hadwisą, Joanną, Eleonorą) z Gloucester oraz z Izabelą z Angoulême. Miał 5 ślubnych i minimum tyle samo nieślubnych dzieci, m.in. Henryka III. Mimo, że Jan był ulubionym dzieckiem ojca to wszelkie próby przekazania mu władzy były blokowane przez starsze rodzeństwo, głównie przez Ryszarda Lwie Serce. Niejednokrotnie spiskował przeciwko starszym braciom. Powiadano, że równie szybko zyskiwał przyjaciół, jak ich do siebie zrażał, co widać w jego późniejszych relacjach z królem Francji, Fili

Podczas rządów Aleksandra III Wielkiego Celtowie nie mieli odwagi prowadzić ekspansji na południe w pobliże Grecji. Dlatego wczesne wyprawy celtyckie koncentrowały się na plemionach iliryjskich. W 335 roku p.n.e. Celtowie wysłali przedstawicieli, aby złożyć hołd Aleksandrowi Wielkiemu. Przed spotkaniem musieli złożyć broń. Wówczas Macedończyk był zaangażowany w walkę przeciwko Trakom na północnej granicy. Niektórzy historycy sugerują, że ten „dyplomatyczny” akt był w rzeczywistości oceną macedońskiej potęgi wojskowej. Aleksander Wielki spytał Celtów czego najbardziej się obawiają licząc na odpowiedź, iż macedońskiej potęgi. Ci jednak odpowiedzieli, że "boją się, aby niebo nie spadło im na głowy". Za sprawą komiksu Gościnnego i Uderzo o przygodach Asteriksa i Obeliksa cytat ten zapisał się w popkulturze.  Aleksander Wielki i celtyccy przedstawiciele (rys. Angus McBride) Po śmierci Aleksandra Wielkiego armie celtyckie zaczęły najeżdżać południowe regiony, zagrażając królestwu M

Hełm grecki w stylu frygijskim, używany w Grecji, Macedonii, Tracji, Italii i wczesnych imperiach hellenistycznych, IV wiek p.n.e. Hełmy były często ozdabiane piórami, końską kitą, a także pomalowane. Dzwon mógł być wykonany z jednej części co stanowiło wyzwanie dla płatnerza. Osłona twarzy greckiego hełmu typu frygijskiego, IV wiek p.n.e. Grecki hełm typu frygijsko-attyckiego z południowej Italii (Magna Graecia), ok. 350 roku p.n.e. Musée d'Art classique de Mougins Hełm z Valsgarde (typ 8) z kolczugą, VII wiek n.e. (Szwedzkie Muzeum Historyczne) Hełm z Valsgarde (typ 8) z kolczugą, VII wiek n.e. (replika) Zbroja na turniej konny (tjost) autorstwa Lorenza Helmschmida, południowe Niemcy (Augsburg), ok. 1494. Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu (Kunsthistorisches Museum Wien, KHM) Hełm należący do sir Gilesa Capela, ok. 1510. The Metropolitan Museum of Art, NY Zbroja Świętego Cesarza Rzymskiego, króla Hiszpanii Karola V Habsburga (1500-1558), Królewska Zbrojownia Madrytu (Real Armería d