Na początek trochę teorii, a na koniec trochę interesujących faktów z życia sportowców. Kwadryga była antycznym rzymskim wozem dwukołowym, zaprzężonym w cztery konie znajdujące się obok siebie. Powożona z pozycji stojącej, używana była głównie do wyścigów oraz jako wóz służący podczas pochodów triumfalnych w trakcie różnych uroczystości.
Cyrki były monumentalnymi budowlami przeznaczonymi do wyścigów kwadryg. Najstarsze z cyrków antycznego Rzymu powstawały jako odpowiedniki greckich stadionów i hipodromów. Arena cyrku oddzielana była od amfiteatralnej widowni najczęściej rowem w celu zapewnienia widzom bezpieczeństwa. Circus Maximus był najstarszym i największym cyrkiem starożytnego Rzymu. Był usytuowany pomiędzy wzgórzami Palatynu i Awentynu. Jego początki wiążą się z panowaniem Tarkwiniusza Starego. Od VI w. p.n.e. do IV w. n.e. cyrk wielokrotnie rozbudowywano i przebudowywano. Za panowania Augusta dodano lożę dla cesarza (pulvinar) oraz ustawiono obelisk o wysokości 23,7 m przywieziony z Heliopolis (obelisk został przeniesiony w 1587 roku na polecenie papieża Sykstusa V na plac przed Bazyliką św. Piotra). W 36 roku cyrk spłonął. Odbudowany został przez cesarza Klaudiusza. Po raz drugi zniszczony przez pożar w 64 r. został odbudowany na polecenie Nerona. Kolejny pożar miał miejsce za panowania Domicjana. Odbudowa została zakończona dopiero w 104 roku przez Trajana. W tym okresie budowla miała długość ok. 600 m i szerokość ok. 200 m. Podczas panowania Antoninusa Piusa miała miejsce katastrofa, w wyniku której część budowli zawaliła się. Po odbudowie dokonano kolejnych modyfikacji: Karakalla – poszerzył bramę, Aurelian – postawił na spinie (długi, niski i szeroki mur rozdzielający tory w cyrku rzymskim; wokół niego odbywały się wyścigi kwadryg) świątynię słońca, Konstantyn Wielki – dodał dodatkowe portyki i ozdobił budynek złotymi kolumnami, Konstancjusz II ustawił na spinie obelisk o wysokości 32,5 m przywieziony z Teb (obelisk od 1587 roku stoi na Placu św. Jana na Lateranie). Ostatnie igrzyska w cyrku zostały rozegrane w 550 roku. Obecnie na powierzchni nie ma zachowanych pozostałości cyrku, tylko wyniesienie terenu nad gruzami dawnego cyrku ukazuje obszar, który zajmowały jego zabudowania. Powierzchnię cyrku porasta trawa.
Ogromna popularność wyścigów sprawiała, że woźnice stawali się gwiazdami. Najsprawniejsi mogli liczyć na sławę i ogromną fortunę. Miało to jednak swoją cenę. Na liczącym niewiele ponad 600 metrów długości torze Circus Maximus jednocześnie mogło rywalizować aż 12 kwadryg. Wszystkie one musiały pokonać kilka okrążeń, wchodząc w bardzo ciasne zakręty. Przy tym wszystkie chwyty były dozwolone – woźnica mógł siec przeciwników batem, zajeżdżać drogę i spychać na dzielącą proste odcinki toru spinę. W takich warunkach konie i woźnice nieraz odnosili rany, a nawet ginęli. Śmierć na torze miała dosięgnąć jednego z najsłynniejszych woźniców – żyjącego 27 lat Scorpusa, który był jednym z mistrzów cyrku, wygrywając ponad 2 tys. wyścigów i gromadząc ogromny majątek. Rekordzistą był Pompejusz Musclosus, który w karierze odniósł 3559 zwycięstw. Innym znanym woźnicą był Gajusz Apulejusz Diokles, który w swojej karierze wystąpił w 4257 wyścigach, przy czym odniósł 1462 zwycięstwa, 862 razy był drugi i 567 razy trzeci. Diokles zgromadził na wyścigach największy wśród sportowców majątek, który wart był 35 863 120 sestercji, co było możliwe dzięki zwycięstwom w najwyżej premiowanych wyścigach. Według wyliczeń Petera Strucka z Uniwersytetu w Chicago jego majątek wart był 15 mld współczesnych dolarów amerykańskich. Jego dochody, rzędu 1,5 mln. sestercji rocznie, znacznie przewyższały dochody senatorów takich jak np. Tacy. Karierę zakończył w wieku 42 lat. W 147 roku kibice wyścigów rydwanów i inni zawodnicy sfinansowali powstanie inskrypcji z okazji przejścia Dioklesa na emeryturę, uznając go za mistrza wśród woźniców rydwanów. We współczesnej Hiszpanii uznawany jest za pierwszego sportowca pochodzącego z tego kraju.
Komentarze
Prześlij komentarz