Przejdź do głównej zawartości

Ostatni król perski z dynastii Achemenidów - Dariusz III

Dariusz rządził jako Szachinszach ("Król Królów") w latach 336–330 p.n.e. Wywodził się z bocznej linii Achemenidów. Urodził się jako Artaszata, syn Arsamesa i Sysygambis. Początkowo był nadzorcą perskiego systemu pocztowego. W latach 344–336 p.n.e. pełnił funkcję satrapy Armenii. Został wyniesiony na tron przez Bagoasa (wpływowego eunucha na dworze Achemenidów, który był odpowiedzialny za otrucie dwóch wcześniejszych perskich królów Artakserksesa III oraz Arsesa). Po objęciu rządów Dariusz nakazał wypicie trucizny Bagoasowi. Stłumił rebelię w Egipcie, przyjmując tytulaturę faraońską. Nie jest wykluczony udział Dariusza III w zamordowaniu Filipa II Macedońskiego (ojca Aleksandra III Wielkiego). Pokonał pretendenta, który rościł sobie prawa do władzy w Babilonie. Błędem Dariusza było zlekceważenie informacji wyprawie Macedończyków przeciwko Persji. Nie zdążył się przygotować do obrony imperium. 

Dariusz III (rys. Joan Francesc Oliveras)

        Aleksander pokonał satrapów perskich nad Granikiem w 334 roku p.n.e. Dariusz nie słuchał sprzymierzonych greckich najemników, którzy radzili mu zastosowanie taktyki spalonej ziemi (wycofywanie się niszcząc zasoby i plony, aby nieprzyjaciel nie mógł z nich skorzystać). Persowie znali dobrze tę taktykę od drugiej strony, kiedy niegdyś zastosowali ją Scytowie przeciw wojskom Dariusza I Wielkiego. W 333 roku p.n.e. pod Issos Macedończycy ponownie rozbili armię perską. Do niewoli dostały się matka Dariusza Sysygambis, żona Statejra, dwie córki: Statejra II i Drypetis oraz syn Ochos. Aleksander Wielki zajął Fenicję, Palestynę i Egipt. Dariusz próbował wejść w układy z Aleksandrem co zakończyło się fiaskiem. Pod Gaugamelą w 331 roku p.n.e. Macedończycy ostatecznie pokonali Persów. Dariusz uciekł z pola bitwy. Scenę ucieczki Króla Królów możemy podziwiać na słynnej "Mozaice Aleksandra" z Pompejów, która znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Neapolu. Aleksander zajął perskie stolice: Babilon, Suzę i Persepolis. 

Dariusz III zostaje zamordowany (rys. Peter Connolly)

        Dariusz III zginął w 330 roku p.n.e. w pobliżu Hekatompylos z rozkazu satrapy Baktrii, Bessosa, który ogłosił się królem Persji jako Artakserkses V. Ten został jednak zgładzony z rozkazu Macedończyka. Tuż po powrocie z wyprawy do Indii w 324 roku p.n.e. Aleksander zorganizował wesele w Suzie - trwające 5 dni. Udało mu się nakłonić ponad 90 dostojników ze swego otoczenia do małżeństwa z przedstawicielkami arystokracji perskiej. Sam dał przykład poślubiając córki dwóch królów perskich: Parysatis II (córkę Artakserksesa III) i Statejrę II (córkę Dariusza III), licząc na legitymizację swojej władzy w podbitym imperium Achemenidów.

Wesele w Suzie - Aleksander III Wielki w perskim ubiorze królewskim 
poślubia Statejrę, córkę Dariusza III

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Praca w greckiej kuźni

Wyrób pancerzy i hełmów w okresie antycznym to tworzenie prawdziwych dzieł sztuki. Uzbrojenie ochronne nie tylko było praktyczne, ale duże znaczenie miały walory wizualne. Tworzono hełmy, zbroje, nagolenice zgodnie ze stylistyką danego okresu. Nieraz dodawano rzeźbione elementy w postaci symboli mitologicznych np. gorgony, a także zwierząt lub przedmiotów. Hełmom dodawano rogi czy ozdoby w kształcie liści, a nawet fallusów. Bardziej surowe formy dominowały w okresie archaicznym, by w klasycznym i hellenistycznym stać się dopasowanymi do ciała np. muskularne kirysy lub hełmy z nakarczkiem dopasowanym do szyi. Estetyka greckiego uzbrojenia przesiąkła w świat italski, kartagiński, a nawet iberyjski. Praca w greckiej kuźni (rys. Pierre Probst)

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek (rys. Andriej Negin). Od lewej stoją: 1. Kusznik z Alt Clut (Strathclyde), 658–752 n.e. Ten wojownik jest rekonstruowany na podstawie różnych źródeł ze Szkocji. „Kaptur Orkadów” datowany jest na ok. 615 rok. Buty, nóż bojowy, topór, sprzączka i bełt do kuszy pochodzą z Buiston Crannog w Ayrshire, a kusza z Drosten Stone w Arbroath. 2. Łucznik z Rheged (Cumbria), VII wiek. Zrekonstruowany głównie na podstawie Krzyż z Ruthwell (kamienny krzyż anglosaski z miejscowości Ruthwell w południowej Szkocji). Ma miękki przeszywany pancerz z wyściełanej tkaniny oraz hełm wzorowany na anglosaskim egzemplarzu z VII wieku z Wollaston w Northamptonshire, z kolczą ochroną szyi. Jego łuk pochodzi ze źródeł późnorzymskich. 3. Wódz porzymski z Vindolandii, Mur Hadriana, ok. 500 roku. Na owalnej tarczy, opartej na wzorach późnorzymskich, widnieją symbole chrześcijańskie znalezione w Vindolandii. Włócznia jest kopią rzymsko-brytyjskiego egzemplarza znalezionego w Berkshire, a

Falery - rzymskie odznaczenia

Poza pięknie zdobionym hełmem typu cesarsko-galijskiego, gladiusa (miecza), sztyletu (pugio), pancerza łuskowego (lorica squmata) uwagę niewątpliwie przyciągają falery. Były to metalowe krążki lub płytki z dekoracją reliefową. Falery przyznawano w nagrodę żołnierzom rzymskim. Noszone były jako odznaczenia i ozdoby. Można rzec, że był to odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych. Centurion (rekonstruktor Jeff Pinceel)  z Legio XI Claudia Pia Fidelis (fot. Marcia Mummia Fannia)           Legio XI Claudia Pia Fidelis został utworzony przez Juliusza Cezara w 58 roku p.n.e. na początku wojen galijskich, uczestnicząc m.in. w oblężeniu Alezji. W wojnie domowej legion stał po stronie Cezara i uczestniczył w bitwach pod Dyrrachium i pod Farsalos w 48 roku p.n.e. Inskrypcje wskazują też na udział w bitwie pod Akcjum w 31 roku roku p.n.e. Za panowania Oktawiana stacjonował w Dalmacji. W 42 roku n.e. legion otrzymał od cesarza Klaudiusza miano Claudia Pia Fidelis. Za panowania Wespazjana został w