Przejdź do głównej zawartości

Kambyzes i zaginiona armia perska w Egipcie

Kambyzes II był królem Persji w latach 529-522 p.n.e. Był synem Cyrusa II Wielkiego. Jeszcze w 538 roku p.n.e. wraz z ojcem zdobył Babilon. W 525 roku p.n.e. pokonał faraona Psametycha III w bitwie pod Peluzjum. Zdobył główne miasta Memfis i Teby. Ogłosił się faraonem egipskim poprzez tradycyjne rytuały i ceremonię, która obejmowała namaszczenie przez kapłanów Seta (boga burz, pustyń, Górnego Egiptu, ciemności i chaosu) i Horusa (boga nieba, opiekuna monarchii egipskiej), noszacych nakrycia głowy reprezentujących ich odpowiednich bogów. 

Chwilę tę ukazał na poniższej ilustracji Mark Stacey

        Kambyzes nie zdołał jednak zdobyć oazy Siwa na Pustyni Libijskiej, gdzie mieściła się słynna wyrocznia Amona-Re. Wysłana na jej podbój armia zaginęła w tajemniczych okolicznościach. Ich celem było zniszczenie świątyni Amona po tym, jak kapłani tego boga odmówili legitymizacji rządów Kambyzesa w Egipcie. Armia została prawdopodobnie zasypana w czasie burzy piaskowej. Przez wieki to wydarzenie nie dawało spokoju archeologom, którzy za wszelką cenę chcieli odnaleźć zaginioną armię perską. Wysyłano liczne ekspedycje w XX wieku w celu odnalezienia perskiej armii, jednak zawsze trop okazywał się fałszywy. Sądzono, że przełom nastąpił w 2009 roku, gdy w listopadzie dwaj włoscy archeolodzy: Angelo i Alfredo Castiglioni, ogłosili odkrycie ludzkich szczątków, narzędzi i broni, które sięgać miały czasów Kambyzesa. Zdaniem Włochów nieznalezienie wcześniej szczątków perskiej armii miało wynikać z faktu, że badania prowadzono w złej lokalizacji. 

Armia perska w Egipcie (rys. Mark Stacey)

        Mieszkający w okolicy Beduini opowiadali historie o tysiącach kości, wynurzających się spod piasku. Ekipa włoskich archeologów postanowiła je zweryfikować. Niedaleko skały znaleźli masowy grób, w którym leżały zmieszane tysiące kości i czaszek, a także elementy uzbrojenia. Wątpliwości zaczął budzić fakt, że archeolodzy podzielili się wynikami badań wyłącznie w nakręconym przez siebie filmie dokumentalnym. Nie opublikowali ich natomiast w żadnej publikacji naukowej. Pojawiły się wątpliwości co do autentyczności odkrycia, a przedstawiciel egipskiej Najwyższej Rady Starożytności ogłosił, iż doniesienia o odkryciu armii Kambyzesa "są bezpodstawne i wprowadzające w błąd”, a Włosi nie dostali odpowiedniego pozwolenia na takie badania. W 2015 roku archeolog Olaf E. Kaper ogłosił nową teorię dotyczącą armii Kambyzesa. Stwierdził, iż Persowie prawdopodobnie zostali wciągnięci w zasadzkę przez egipskiego księcia (późniejszego faraona, Petubastisa III), a burzę piaskową wymyślił Dariusz I Wielki, aby wymazać z pamięci klęskę Persów. Jednak to tylko teoria, a zagadka zaginięcia armii do dziś pozostaje niewyjaśniona.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Praca w greckiej kuźni

Wyrób pancerzy i hełmów w okresie antycznym to tworzenie prawdziwych dzieł sztuki. Uzbrojenie ochronne nie tylko było praktyczne, ale duże znaczenie miały walory wizualne. Tworzono hełmy, zbroje, nagolenice zgodnie ze stylistyką danego okresu. Nieraz dodawano rzeźbione elementy w postaci symboli mitologicznych np. gorgony, a także zwierząt lub przedmiotów. Hełmom dodawano rogi czy ozdoby w kształcie liści, a nawet fallusów. Bardziej surowe formy dominowały w okresie archaicznym, by w klasycznym i hellenistycznym stać się dopasowanymi do ciała np. muskularne kirysy lub hełmy z nakarczkiem dopasowanym do szyi. Estetyka greckiego uzbrojenia przesiąkła w świat italski, kartagiński, a nawet iberyjski. Praca w greckiej kuźni (rys. Pierre Probst)

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek (rys. Andriej Negin). Od lewej stoją: 1. Kusznik z Alt Clut (Strathclyde), 658–752 n.e. Ten wojownik jest rekonstruowany na podstawie różnych źródeł ze Szkocji. „Kaptur Orkadów” datowany jest na ok. 615 rok. Buty, nóż bojowy, topór, sprzączka i bełt do kuszy pochodzą z Buiston Crannog w Ayrshire, a kusza z Drosten Stone w Arbroath. 2. Łucznik z Rheged (Cumbria), VII wiek. Zrekonstruowany głównie na podstawie Krzyż z Ruthwell (kamienny krzyż anglosaski z miejscowości Ruthwell w południowej Szkocji). Ma miękki przeszywany pancerz z wyściełanej tkaniny oraz hełm wzorowany na anglosaskim egzemplarzu z VII wieku z Wollaston w Northamptonshire, z kolczą ochroną szyi. Jego łuk pochodzi ze źródeł późnorzymskich. 3. Wódz porzymski z Vindolandii, Mur Hadriana, ok. 500 roku. Na owalnej tarczy, opartej na wzorach późnorzymskich, widnieją symbole chrześcijańskie znalezione w Vindolandii. Włócznia jest kopią rzymsko-brytyjskiego egzemplarza znalezionego w Berkshire, a

Falery - rzymskie odznaczenia

Poza pięknie zdobionym hełmem typu cesarsko-galijskiego, gladiusa (miecza), sztyletu (pugio), pancerza łuskowego (lorica squmata) uwagę niewątpliwie przyciągają falery. Były to metalowe krążki lub płytki z dekoracją reliefową. Falery przyznawano w nagrodę żołnierzom rzymskim. Noszone były jako odznaczenia i ozdoby. Można rzec, że był to odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych. Centurion (rekonstruktor Jeff Pinceel)  z Legio XI Claudia Pia Fidelis (fot. Marcia Mummia Fannia)           Legio XI Claudia Pia Fidelis został utworzony przez Juliusza Cezara w 58 roku p.n.e. na początku wojen galijskich, uczestnicząc m.in. w oblężeniu Alezji. W wojnie domowej legion stał po stronie Cezara i uczestniczył w bitwach pod Dyrrachium i pod Farsalos w 48 roku p.n.e. Inskrypcje wskazują też na udział w bitwie pod Akcjum w 31 roku roku p.n.e. Za panowania Oktawiana stacjonował w Dalmacji. W 42 roku n.e. legion otrzymał od cesarza Klaudiusza miano Claudia Pia Fidelis. Za panowania Wespazjana został w