Dziś obchodzimy Święto Narodowe Trzeciego Maja. Jest to polskie święto państwowe obchodzone 3 maja w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku, ustanowione w 1919 roku i ponownie w 1990 roku. Konstytucja 3 maja (Ustawa Rządowa z dnia 3 maja) regulowała ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku) spisaną konstytucją. Uchwalona przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wraz ze stanami skonfederowanymi zmieniła ustrój państwa na monarchię dziedziczną, ograniczyła znacząco demokrację szlachecką, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi (gołocie), wprowadziła częściowe zrównanie praw osobistych mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa. Ponadto konstytucja formalnie zniosła liberum veto.
W wojnie w obronie konstytucji Polska została pokonana przez wojska rosyjskie Katarzyny Wielkiej, wspierające konfederację targowicką (spisek części polskich magnatów przeciwnych zmianie ustroju Rzeczypospolitej z 1792 roku). Po utracie niepodległości w 1795 roku przez 123 lata rozbiorów przypominała o walce o niepodległość. Zdaniem dwóch współautorów Ignacego Potockiego i Hugona Kołłątaja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”. W okresie zaborów Polski celebrowanie rocznic Konstytucji 3 maja było zakazane przez wszystkich zaborców. Polacy, którzy odważyli się obchodzić publicznie to święto byli karani.
Komentarze
Prześlij komentarz