Przejdź do głównej zawartości

Tupac Amaru II, przywódca inkaskiego powstania 1780 roku w Peru

Przyszły przywódca powstania Inków przeciw Hiszpanom, José Gabriel Condorcanqui y Noguera (1741-1781) urodził się w Tincie (prowincja Cuzco). Był drugim synem Miguela Condorcanqui i Rosy Noguera. Otrzymał jezuickie wychowanie, studiował sztukę na uniwersytecie w Limie. José został bogatym plantatorem koki i przedsiębiorcą przewozowym. W 1770 roku domagał się w sądach uwolnienia indiańskich przymusowych robotników w kopalniach. Ze względu na niepowodzenie działań pokojowych 4 listopada 1780 roku na czele 10.000 Indian wkroczył do Tinty, gdzie osądził i skazał na śmierć hiszpańskiego urzędnika do spraw Indian Antonia de Arriagę za nieludzkie traktowanie mieszkańców.

Tupac Amaru II (mal. Francisco Abril de Vivero)

         Powstańcy nie mieli zamiaru mścić się na białych osadnikach. Walczyli jedynie z hiszpańską armią. 14 dni po rozpoczęciu powstania, podczas marszu do Cuzco doszło do pierwszej bitwy z Hiszpanami, którzy oszańcowali się w kościele w Sangarara. Zwycięstwo Indian odbiło się szerokim echem w całym kraju, gdzie doszło do licznych wystąpień antyhiszpańskich. José utożsamiany był z potomkiem ostatniego króla Inków – słynnego Tupaca Amaru z XVI wieku. Gdy w styczniu 1781 roku rozpoczęło się oblężenie Cuzco, posiłki dla Hiszpanów były już w drodze. W mieście doszło także do bratobójczych walk. Pomimo swojej rosnącej popularności i sukcesów powstania Tupac Amaru nie był w stanie zjednoczyć swoich sił.

Tupac Amaru II (portret z banknotu)

        Został schwytany, torturowany i skazany na śmierć przez rozerwanie końmi. Został zmuszony do oglądania egzekucji żony, najstarszego syna, wuja, szwagra, a także ważniejszych powstańców. Wyrok na nim samym wykonano na Plaza de Armas w Cuzco – tym samym miejscu, gdzie stracono Tupaca Amaru. Konie nie potrafiły rozerwać ciała, zatem zatem egzekucji dokonano przez poćwiartowanie. Pamięć Tupaca Amaru II uczcił amerykański raper, przybierając pseudonim Tupac Amaru Shakur.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Praca w greckiej kuźni

Wyrób pancerzy i hełmów w okresie antycznym to tworzenie prawdziwych dzieł sztuki. Uzbrojenie ochronne nie tylko było praktyczne, ale duże znaczenie miały walory wizualne. Tworzono hełmy, zbroje, nagolenice zgodnie ze stylistyką danego okresu. Nieraz dodawano rzeźbione elementy w postaci symboli mitologicznych np. gorgony, a także zwierząt lub przedmiotów. Hełmom dodawano rogi czy ozdoby w kształcie liści, a nawet fallusów. Bardziej surowe formy dominowały w okresie archaicznym, by w klasycznym i hellenistycznym stać się dopasowanymi do ciała np. muskularne kirysy lub hełmy z nakarczkiem dopasowanym do szyi. Estetyka greckiego uzbrojenia przesiąkła w świat italski, kartagiński, a nawet iberyjski. Praca w greckiej kuźni (rys. Pierre Probst)

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek (rys. Andriej Negin). Od lewej stoją: 1. Kusznik z Alt Clut (Strathclyde), 658–752 n.e. Ten wojownik jest rekonstruowany na podstawie różnych źródeł ze Szkocji. „Kaptur Orkadów” datowany jest na ok. 615 rok. Buty, nóż bojowy, topór, sprzączka i bełt do kuszy pochodzą z Buiston Crannog w Ayrshire, a kusza z Drosten Stone w Arbroath. 2. Łucznik z Rheged (Cumbria), VII wiek. Zrekonstruowany głównie na podstawie Krzyż z Ruthwell (kamienny krzyż anglosaski z miejscowości Ruthwell w południowej Szkocji). Ma miękki przeszywany pancerz z wyściełanej tkaniny oraz hełm wzorowany na anglosaskim egzemplarzu z VII wieku z Wollaston w Northamptonshire, z kolczą ochroną szyi. Jego łuk pochodzi ze źródeł późnorzymskich. 3. Wódz porzymski z Vindolandii, Mur Hadriana, ok. 500 roku. Na owalnej tarczy, opartej na wzorach późnorzymskich, widnieją symbole chrześcijańskie znalezione w Vindolandii. Włócznia jest kopią rzymsko-brytyjskiego egzemplarza znalezionego w Berkshire, a

Falery - rzymskie odznaczenia

Poza pięknie zdobionym hełmem typu cesarsko-galijskiego, gladiusa (miecza), sztyletu (pugio), pancerza łuskowego (lorica squmata) uwagę niewątpliwie przyciągają falery. Były to metalowe krążki lub płytki z dekoracją reliefową. Falery przyznawano w nagrodę żołnierzom rzymskim. Noszone były jako odznaczenia i ozdoby. Można rzec, że był to odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych. Centurion (rekonstruktor Jeff Pinceel)  z Legio XI Claudia Pia Fidelis (fot. Marcia Mummia Fannia)           Legio XI Claudia Pia Fidelis został utworzony przez Juliusza Cezara w 58 roku p.n.e. na początku wojen galijskich, uczestnicząc m.in. w oblężeniu Alezji. W wojnie domowej legion stał po stronie Cezara i uczestniczył w bitwach pod Dyrrachium i pod Farsalos w 48 roku p.n.e. Inskrypcje wskazują też na udział w bitwie pod Akcjum w 31 roku roku p.n.e. Za panowania Oktawiana stacjonował w Dalmacji. W 42 roku n.e. legion otrzymał od cesarza Klaudiusza miano Claudia Pia Fidelis. Za panowania Wespazjana został w