Przejdź do głównej zawartości

Wacław III Adam

Dzisiaj kolejny post z tematyki ostatnich Piastów. Przyszła kolej na Wacława III Adama (1524-1579), księcia cieszyńskiego. Wacław był pogrobowym synem księcia Wacława II oraz Anny Hohenzollern (córki Fryderyka Starszego, margrabiego brandenburskiego na Ansbach). Wacław III mając 4 lata formalnie objął tron. Z woli dziadka Kazimierza II cieszyńskiego, Wacław przeszedł pod opiekę regencji, którą objęła matka Anna do jej śmierci w 1539 roku, i Jan z Pernsteinu (zwany Bogatym), hetman ziemski Moraw. W owym czasie Wacław spędzał dużo czasu na dworze cesarskim w Wiedniu, gdzie przyjmował nauki. Został wykształcony także w naukach medycznych. Pod rządami Wacława III Adama księstwo cieszyńskie przeżywało okres stabilizacji. Cieszyn przeżywał rozwój gospodarczy. Jednym z ważniejszych wydarzeń podczas panowania księcia była reformacja. Kościoły i klasztory katolickie zostały zmienione wtedy na kościoły luterańskie lub zniszczone. Sporo ludności księstwa cieszyńskiego została protestantami. Wacław zagarnął majątki dominikanów i franciszkanów, a w 1560 roku wypędził benedyktynów. Mimo tego dziś uważa się, że reformacja nie odniosła tak dużego sukcesu, jak podawano w starszej literaturze. Część przejętego majątku kościelnego Wacław III Adam przekazał na rzecz szpitala miejskiego w Cieszynie, w którym leczono także najuboższych poddanych. Sam książę miał zajmować się pielęgnacją pacjentów. Zyskał przy tym podziw podczas epidemii morowego powietrza w 1570 roku. Morowe powietrze było określeniem używanym w celu wyjaśnienia rozprzestrzeniania się rozmaitych epidemii takich jak: dżumy, cholery, tyfusu, czarnej ospy itp. 

Wacław III Adam

        W 1573 roku Wacław III Adam wydał tzw. ustawę krajową będącą zbiorem regulacji prawnych księstwa cieszyńskiego. Pomimo przyjęcia luteranizmu Wacław był wierny tronowi cesarskiemu w Wiedniu. W 1573 roku kazał wybudować w okolicach Przełęczy Jabłonkowskiej kilka szańców obronnych w obawie zagrożenia ze strony Imperium Osmańskiego. Co ciekawe książę kandydował do objęcia tronu króla polskiego po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów podczas pierwszej wolnej elekcji z takimi kandydatami jak Jan III Waza - król Szwecji, Iwan IV Groźny - car Rosji czy Ernest Habsburg - arcyksiążę austriacki. Wybrany jednak został Henryk Walezy - książę Orleanu, późniejszy król Francji. Rozrzutność najstarszego syna Wacława III Adama, Fryderyka Kazimierza, którego w 1560 roku uczynił udzielnym władcą we Frysztacie i Skoczowie, a 1565 roku dodatkowo w Bielsku doprowadziła do dużego zadłużenia. Gdy młody książę niespodziewanie w 1571 zmarł, Wacław zmuszony był sprzedać wiele dóbr książęcych w ręce prywatne. W ten sposób Wacław III utracił Bielska, Frydka-Mistka i Frysztatu. Książę po raz pierwszy ożenił się z córką opiekuna, Marią z Pernsteinu. Mieli syna, Fryderyka Kazimierza (zmarł w 1571 roku), oraz 2 córki Annę i Zofię (zmarłe w dzieciństwie). Po śmierci żony w 1566 roku, w roku następnym Wacław III ożenił się z Sydonią Katarzyną (córką księcia sasko-lauenburskiego Franciszka I). Mieli 3 synów (Chrystiana Augusta i Jana Albrechta zmarłych w dzieciństwie, oraz Adama Wacława - następcę tronu) i 3 córki (Marię Sydonię wydaną za Fryderyka IV Legnickiego, Annę Sybillę kandydatkę na żonę wojewody siedmiogrodzkiego Zygmunta Batorego i być może trzecią, nieznaną z imienia). Wacław III Adam zmarł 4 listopada 1579 roku dostając udaru mózgu. Został pochowany w byłym kościele dominikańskim w Cieszynie. Kolejnym władcą księstwa cieszyńskiego został 5-letni Adam Wacław (1574-1617), który rządził samodzielnie od 1595 roku.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Praca w greckiej kuźni

Wyrób pancerzy i hełmów w okresie antycznym to tworzenie prawdziwych dzieł sztuki. Uzbrojenie ochronne nie tylko było praktyczne, ale duże znaczenie miały walory wizualne. Tworzono hełmy, zbroje, nagolenice zgodnie ze stylistyką danego okresu. Nieraz dodawano rzeźbione elementy w postaci symboli mitologicznych np. gorgony, a także zwierząt lub przedmiotów. Hełmom dodawano rogi czy ozdoby w kształcie liści, a nawet fallusów. Bardziej surowe formy dominowały w okresie archaicznym, by w klasycznym i hellenistycznym stać się dopasowanymi do ciała np. muskularne kirysy lub hełmy z nakarczkiem dopasowanym do szyi. Estetyka greckiego uzbrojenia przesiąkła w świat italski, kartagiński, a nawet iberyjski. Praca w greckiej kuźni (rys. Pierre Probst)

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek (rys. Andriej Negin). Od lewej stoją: 1. Kusznik z Alt Clut (Strathclyde), 658–752 n.e. Ten wojownik jest rekonstruowany na podstawie różnych źródeł ze Szkocji. „Kaptur Orkadów” datowany jest na ok. 615 rok. Buty, nóż bojowy, topór, sprzączka i bełt do kuszy pochodzą z Buiston Crannog w Ayrshire, a kusza z Drosten Stone w Arbroath. 2. Łucznik z Rheged (Cumbria), VII wiek. Zrekonstruowany głównie na podstawie Krzyż z Ruthwell (kamienny krzyż anglosaski z miejscowości Ruthwell w południowej Szkocji). Ma miękki przeszywany pancerz z wyściełanej tkaniny oraz hełm wzorowany na anglosaskim egzemplarzu z VII wieku z Wollaston w Northamptonshire, z kolczą ochroną szyi. Jego łuk pochodzi ze źródeł późnorzymskich. 3. Wódz porzymski z Vindolandii, Mur Hadriana, ok. 500 roku. Na owalnej tarczy, opartej na wzorach późnorzymskich, widnieją symbole chrześcijańskie znalezione w Vindolandii. Włócznia jest kopią rzymsko-brytyjskiego egzemplarza znalezionego w Berkshire, a

Falery - rzymskie odznaczenia

Poza pięknie zdobionym hełmem typu cesarsko-galijskiego, gladiusa (miecza), sztyletu (pugio), pancerza łuskowego (lorica squmata) uwagę niewątpliwie przyciągają falery. Były to metalowe krążki lub płytki z dekoracją reliefową. Falery przyznawano w nagrodę żołnierzom rzymskim. Noszone były jako odznaczenia i ozdoby. Można rzec, że był to odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych. Centurion (rekonstruktor Jeff Pinceel)  z Legio XI Claudia Pia Fidelis (fot. Marcia Mummia Fannia)           Legio XI Claudia Pia Fidelis został utworzony przez Juliusza Cezara w 58 roku p.n.e. na początku wojen galijskich, uczestnicząc m.in. w oblężeniu Alezji. W wojnie domowej legion stał po stronie Cezara i uczestniczył w bitwach pod Dyrrachium i pod Farsalos w 48 roku p.n.e. Inskrypcje wskazują też na udział w bitwie pod Akcjum w 31 roku roku p.n.e. Za panowania Oktawiana stacjonował w Dalmacji. W 42 roku n.e. legion otrzymał od cesarza Klaudiusza miano Claudia Pia Fidelis. Za panowania Wespazjana został w