Przejdź do głównej zawartości

Pyrrus, król Epiru

Pyrrus był królem Epiru z dynastii Ajakidów w latach 307-302 p.n.e. i od 297 roku p.n.e. do swej śmierci w 272 roku p.n.e. (także król Macedonii w latach 288-285 p.n.e., król Sycylii w latach 278-276 p.n.e.). Pyrrus nieraz pokonał Rzymian w ich ojczystej Italii. W 280 roku p.n.e. stoczył bitwę pod Herakleą, gdzie Epiroci, Macedończycy, Tessalończycy i Tarentczycy wystawili 32 tysiące piechoty, 4 tysiące jazdy i 20 słoni pokonując 45 tysięcy Rzymian Lewinusa – 7 tysięcy zabitych i rannych, 2 tysiące jeńców. W 279 roku p.n.e. stoczono bitwę pod Ausculum gdzie Pyrrus dysponował 23 tysiącami piechoty, 8 tysięcy jazdy i 19 słoni, a Rzymianie i ich sprzymierzeńcy byli w liczbie 40 tysięcy. To po tej bitwie został znany dzięki powiedzeniu "pyrrusowe zwycięstwo", które powstało z powodu zwycięskich bitew okupionych ogromnymi stratami wojennymi. Kluczowa była bitwa pod Benewentem w 275 roku p.n.e. gdzie Rzymianie byli w liczbie 40 tysięcy, a armia Epiroty o 1/4 mniejsza (w tym 20 słoni). Według źródeł rzymskich wygrali Rzymianie, według greckich, bitwa została nierozstrzygnięta. 

 Pyrrus, 319-272 p.n.e. (rys. Joan Frances Oliveras)

        Pyrrrus był także autorem niezachowanych Pamiętników i licznych dzieł o sztuce wojennej. Przyczyną jego śmierci jest fakt, że władca hellenistyczny musiał niczym Aleksander walczyć w pierwszej linii, a nie kierować bitwą z tyłu, co powodowało zbędne ryzyko (śmierć wodza oznacza koniec bitwy, bo nie pozostaje nikt, kto by mógł płacić najemnikom). Pyrrus zginął podczas walki w Argos. Gdy znalazł się już pod murami tegoż miasta, mieszkańcy odmówili wpuszczenia jego armii w obręb murów, a na horyzoncie pojawiło się wojsko macedońskie Antygona Gonatasa. Nie pozostało mu nic innego, tylko szturm na miasto. 

Śmierć Pyrrusa (rys. Radu Oltean)

        Pyrrus padł ogłuszony dachówką, którą rzuciła mu na głowę matka jednego z walczących Argajczyków. Według legendy rzuciła ją Demeter przybrawszy postać staruszki. Zapyros, najemnik Antygona, poznał omdlałego króla Epiru, odciągnął go na bok, a gdy zobaczył, że zaczyna odzyskiwać przytomność, odciął mu mieczem głowę. Był największym wodzem hellenistycznym gruntownie wyszkolonym, świetnym taktykiem. Co sądzicie na temat śmierci króla Epiru, który zagroził ekspansji Rzymu?

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Praca w greckiej kuźni

Wyrób pancerzy i hełmów w okresie antycznym to tworzenie prawdziwych dzieł sztuki. Uzbrojenie ochronne nie tylko było praktyczne, ale duże znaczenie miały walory wizualne. Tworzono hełmy, zbroje, nagolenice zgodnie ze stylistyką danego okresu. Nieraz dodawano rzeźbione elementy w postaci symboli mitologicznych np. gorgony, a także zwierząt lub przedmiotów. Hełmom dodawano rogi czy ozdoby w kształcie liści, a nawet fallusów. Bardziej surowe formy dominowały w okresie archaicznym, by w klasycznym i hellenistycznym stać się dopasowanymi do ciała np. muskularne kirysy lub hełmy z nakarczkiem dopasowanym do szyi. Estetyka greckiego uzbrojenia przesiąkła w świat italski, kartagiński, a nawet iberyjski. Praca w greckiej kuźni (rys. Pierre Probst)

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek (rys. Andriej Negin). Od lewej stoją: 1. Kusznik z Alt Clut (Strathclyde), 658–752 n.e. Ten wojownik jest rekonstruowany na podstawie różnych źródeł ze Szkocji. „Kaptur Orkadów” datowany jest na ok. 615 rok. Buty, nóż bojowy, topór, sprzączka i bełt do kuszy pochodzą z Buiston Crannog w Ayrshire, a kusza z Drosten Stone w Arbroath. 2. Łucznik z Rheged (Cumbria), VII wiek. Zrekonstruowany głównie na podstawie Krzyż z Ruthwell (kamienny krzyż anglosaski z miejscowości Ruthwell w południowej Szkocji). Ma miękki przeszywany pancerz z wyściełanej tkaniny oraz hełm wzorowany na anglosaskim egzemplarzu z VII wieku z Wollaston w Northamptonshire, z kolczą ochroną szyi. Jego łuk pochodzi ze źródeł późnorzymskich. 3. Wódz porzymski z Vindolandii, Mur Hadriana, ok. 500 roku. Na owalnej tarczy, opartej na wzorach późnorzymskich, widnieją symbole chrześcijańskie znalezione w Vindolandii. Włócznia jest kopią rzymsko-brytyjskiego egzemplarza znalezionego w Berkshire, a

Falery - rzymskie odznaczenia

Poza pięknie zdobionym hełmem typu cesarsko-galijskiego, gladiusa (miecza), sztyletu (pugio), pancerza łuskowego (lorica squmata) uwagę niewątpliwie przyciągają falery. Były to metalowe krążki lub płytki z dekoracją reliefową. Falery przyznawano w nagrodę żołnierzom rzymskim. Noszone były jako odznaczenia i ozdoby. Można rzec, że był to odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych. Centurion (rekonstruktor Jeff Pinceel)  z Legio XI Claudia Pia Fidelis (fot. Marcia Mummia Fannia)           Legio XI Claudia Pia Fidelis został utworzony przez Juliusza Cezara w 58 roku p.n.e. na początku wojen galijskich, uczestnicząc m.in. w oblężeniu Alezji. W wojnie domowej legion stał po stronie Cezara i uczestniczył w bitwach pod Dyrrachium i pod Farsalos w 48 roku p.n.e. Inskrypcje wskazują też na udział w bitwie pod Akcjum w 31 roku roku p.n.e. Za panowania Oktawiana stacjonował w Dalmacji. W 42 roku n.e. legion otrzymał od cesarza Klaudiusza miano Claudia Pia Fidelis. Za panowania Wespazjana został w