Przejdź do głównej zawartości

Rycerski i Szpitalniczy Zakon Świętego Łazarza z Jerozolimy

XIV-wieczna legenda mówi o bractwie powstałym już w czasach Cesarstwa Rzymskiego w 72 roku n.e. Miało chronić chrześcijan przed prześladowaniami. Święty Bazyli w IV wieku n.e. w Cesarstwie Wschodniorzymskim rozpoczął na szeroką skalę prewencję i szerzenie ochrony zdrowia. Powstawać zaczęły szpitale dla ofiar trądu, które jak na tamte czasy były bardzo nowoczesne. Zakon św. Łazarza został założony w Ziemi Świętej podczas I wyprawy krzyżowej przez Gérarda de Martigues w 1098 roku. Był on zwierzchnikiem wszystkich instytucji szpitalnych w Jerozolimie. Nazwa została wzięta od biblijnego Łazarza, czyli patrona trędowatych. To jemu zakon poświęcił większość szpitali i kościołów. Był zakonem szpitalnym aczkolwiek niezbędna była ochrona hospicjów przed niewiernymi i złodziejami. W związku z tym utworzono milicję złożoną z trędowatych rycerzy. Ich choroba nie była jeszcze zbyt zaawansowana. Przeważnie byli to joannici i bożogrobcy (Zakon Rycerski Grobu Bożego w Jerozolimie), a później templariusze. Stali się odpowiedzialni za przekształcenie zgromadzenia w zakon rycerski. Przez pierwsze lata zakon był częścią zakonu joannitów. Jednak uniezależnił się w 1120 roku. Wówczas to Boyand Roger (dotychczasowy rektor szpitala joannitów) zachorował na trąd. Został zatem mianowany mistrzem Zakonu Rycerzy św. Łazarza. Kolejny wielki mistrz bł. Rajmund du Puy przyjął zielony krzyż jako godło lazarytów. W średniowieczu łazarzyści stanowili jedyną organizację opiekującą się trędowatymi. 

Lazaryta (łazarzysta), czyli rycerz Rycerskiego i Szpitalniczego Zakonu 
Świętego Łazarza z Jerozolimy, XIII wiek (rys. Moreschi)

        Rycerze Świętego Łazarza dzielnie walczyli w znanych bitwach pod Montgisard (1177), Hittinem (1187), Gazą (1244) a także brali udział podczas bronienia: Jerozolimy, Akki, zamków Khirbet el Zeita i Medjel el Djemeriayh. Lazaryci mieli własną flotę, kontrolującą obszar między Akką a innymi chrześcijańskimi portami Morza Śródziemnego. Założyli komandorie i szpitale w większości krajów Europy m.in. w Italii, Sycylii, Francji, Anglii, Szkocji, Irlandii, Szwajcarii, Austrii, Czechach, Dalmacji, Węgrzech, Bałkanach, Półwyspie Iberyjskim, a także w Polsce. Działalność łazarzystów okazała się niezwykle skuteczna w ochronie przed trądem w Europie. Uważa się na przełomie XIII i XIV wieku istniało ok. 20 000 tych specjalistycznych instytucji opieki medycznej. Większość należała do Rycerzy Świętego Łazarza. Czy zatem średniowiecze było tak zacofaną epoką pod względem opieki medycznej? Po upadku Akki w 1291 roku, ostatniej twierdzy w Królestwie Łacińskim, lazaryci przenieśli się na Cypr. W połowie XV wieku trąd był chorobą coraz rzadszą. Jeśli będziecie chcieli będą kolejne 2 posty o lazarytach - historia od renesansu, a także współczesna działalność zakonu, który nadal istnieje podobnie jak Zakon Krzyżacki (Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie) czy joannci (Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty).

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Dama z Elche

Kilka dni temu była rocznica odkrycia jednego z najbardziej znanych dzieł antycznej sztuki iberyjskiej tzw. Damy z Elche. "La Dama de Elche" jest starożytną rzeźbą iberyjską. Przedstawia popiersie pięknej młodej i bogatej kobiety. Uważana jest za jedno z najwybitniejszych osiągnięć sztuki iberyjskiej. Rzeźba pochodzi z około 400-300 r. p.n.e. Jej wysokość wynosi 56 cm. Została wykonana z wapienia i pierwotnie była polichromowana. Zachowały się resztki po malowaniu. Była pomalowana w następujących kolorach - czerwień, biel i błękit.            Popiersie przedstawia młodą kobietę z delikatnymi rysami twarzy, przymkniętymi oczami i pomalowanymi na czerwono ustami. Kobietę zdobi wyrafinowana biżuteria i nietypowe nakrycie głowy. Została odkryta całkowicie przypadkowo 4 sierpnia 1897 roku w miejscowości Elche (południowo-wschodnia Hiszpania). Została znaleziona między skałami, gdzie najprawdopodobniej została ukryta. Po odkryciu została zakupiona przez fran...

Leonidas I - król Sparty

Dzisiejszy wpis przedstawi Leonidasa I, króla Sparty. Leonidas I jest prawdopodobnie najbardziej utrwalonym w popkulturze greckim władcą okresu klasycznego. Od 490 roku p.n.e. rządził Spartą. Jego żoną była Gorgo - córka jego przybranego brata Kleomenesa I. Z tego małżeństwa urodził się syn Plejstarchos.  Na zdjęciu Javiera Tamargo Santistebana rekonstruktor Marco Cecini,  znany pod profilem Marco Aurelio Valerio Massenzio           Leonidas zasłynął podczas wojen grecko-perskich, dowodzeniu obroną przesmyku w Termopilach w 480 roku p.n.e. Władca Sparty stał na czele hoplitów składających się z 300 rodaków i kilku tysięcy żołnierzy z innych greckich miast-państw (polis). Nie do końca wyglądało to tak, że było tam wyłącznie 300 Spartan po stronie greckiej. Według Herodota siły Greków składały się z 300 hoplitów spartańskich i 1000 towarzyszących im periojków, 500 hoplitów z Mantinei, 500 z Tegei, 120 z Orchomenos w Arkadii, 1000 innych Arkadyjczykó...

Ostatni król perski z dynastii Achemenidów - Dariusz III

Dariusz rządził jako Szachinszach ("Król Królów") w latach 336–330 p.n.e. Wywodził się z bocznej linii Achemenidów. Urodził się jako Artaszata, syn Arsamesa i Sysygambis. Początkowo był nadzorcą perskiego systemu pocztowego. W latach 344–336 p.n.e. pełnił funkcję satrapy Armenii. Został wyniesiony na tron przez Bagoasa (wpływowego eunucha na dworze Achemenidów, który był odpowiedzialny za otrucie dwóch wcześniejszych perskich królów Artakserksesa III oraz Arsesa). Po objęciu rządów Dariusz nakazał wypicie trucizny Bagoasowi. Stłumił rebelię w Egipcie, przyjmując tytulaturę faraońską. Nie jest wykluczony udział Dariusza III w zamordowaniu Filipa II Macedońskiego (ojca Aleksandra III Wielkiego). Pokonał pretendenta, który rościł sobie prawa do władzy w Babilonie. Błędem Dariusza było zlekceważenie informacji wyprawie Macedończyków przeciwko Persji. Nie zdążył się przygotować do obrony imperium.  Dariusz III (rys. Joan Francesc Oliveras)           Aleksan...