Przejdź do głównej zawartości

Rycerski i Szpitalniczy Zakon Świętego Łazarza z Jerozolimy

XIV-wieczna legenda mówi o bractwie powstałym już w czasach Cesarstwa Rzymskiego w 72 roku n.e. Miało chronić chrześcijan przed prześladowaniami. Święty Bazyli w IV wieku n.e. w Cesarstwie Wschodniorzymskim rozpoczął na szeroką skalę prewencję i szerzenie ochrony zdrowia. Powstawać zaczęły szpitale dla ofiar trądu, które jak na tamte czasy były bardzo nowoczesne. Zakon św. Łazarza został założony w Ziemi Świętej podczas I wyprawy krzyżowej przez Gérarda de Martigues w 1098 roku. Był on zwierzchnikiem wszystkich instytucji szpitalnych w Jerozolimie. Nazwa została wzięta od biblijnego Łazarza, czyli patrona trędowatych. To jemu zakon poświęcił większość szpitali i kościołów. Był zakonem szpitalnym aczkolwiek niezbędna była ochrona hospicjów przed niewiernymi i złodziejami. W związku z tym utworzono milicję złożoną z trędowatych rycerzy. Ich choroba nie była jeszcze zbyt zaawansowana. Przeważnie byli to joannici i bożogrobcy (Zakon Rycerski Grobu Bożego w Jerozolimie), a później templariusze. Stali się odpowiedzialni za przekształcenie zgromadzenia w zakon rycerski. Przez pierwsze lata zakon był częścią zakonu joannitów. Jednak uniezależnił się w 1120 roku. Wówczas to Boyand Roger (dotychczasowy rektor szpitala joannitów) zachorował na trąd. Został zatem mianowany mistrzem Zakonu Rycerzy św. Łazarza. Kolejny wielki mistrz bł. Rajmund du Puy przyjął zielony krzyż jako godło lazarytów. W średniowieczu łazarzyści stanowili jedyną organizację opiekującą się trędowatymi. 

Lazaryta (łazarzysta), czyli rycerz Rycerskiego i Szpitalniczego Zakonu 
Świętego Łazarza z Jerozolimy, XIII wiek (rys. Moreschi)

        Rycerze Świętego Łazarza dzielnie walczyli w znanych bitwach pod Montgisard (1177), Hittinem (1187), Gazą (1244) a także brali udział podczas bronienia: Jerozolimy, Akki, zamków Khirbet el Zeita i Medjel el Djemeriayh. Lazaryci mieli własną flotę, kontrolującą obszar między Akką a innymi chrześcijańskimi portami Morza Śródziemnego. Założyli komandorie i szpitale w większości krajów Europy m.in. w Italii, Sycylii, Francji, Anglii, Szkocji, Irlandii, Szwajcarii, Austrii, Czechach, Dalmacji, Węgrzech, Bałkanach, Półwyspie Iberyjskim, a także w Polsce. Działalność łazarzystów okazała się niezwykle skuteczna w ochronie przed trądem w Europie. Uważa się na przełomie XIII i XIV wieku istniało ok. 20 000 tych specjalistycznych instytucji opieki medycznej. Większość należała do Rycerzy Świętego Łazarza. Czy zatem średniowiecze było tak zacofaną epoką pod względem opieki medycznej? Po upadku Akki w 1291 roku, ostatniej twierdzy w Królestwie Łacińskim, lazaryci przenieśli się na Cypr. W połowie XV wieku trąd był chorobą coraz rzadszą. Jeśli będziecie chcieli będą kolejne 2 posty o lazarytach - historia od renesansu, a także współczesna działalność zakonu, który nadal istnieje podobnie jak Zakon Krzyżacki (Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie) czy joannci (Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty).

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Walka gladiatorów secutora i retiariusa w Pompejach

Większość znanych nam współcześnie hełmów i innego uzbrojenia gladiatorskiego zawdzięczamy Pompejom. Erupcja Wezuwiusza zakonserwowała miasto wraz z niemal nienaruszonymi, niezwykłymi artefaktami na wieki. Widoczne na ilustracji typy gladiatorów to: 1. Retiarius (sieciarz) – walczył trójzębem, sztyletem oraz siecią, bez hełmu. Jedyną ochroną retiariusa była wykonana z brązu osłona lewego barku o nazwie galerus za którą w razie potrzeby mógł osłonić swoją głowę i manica osłaniająca ramię wykonana z metalowych lub skórzanych pasów, czasami z naszytych na skórę łusek. 2. Secutor - gladiator walczący najczęściej z retiariusem. Był uzbrojony w miecz gladius i drewnianą tarczę przypominającą tarcze legionisty rzymskiego. Jego uzbrojenie ochronne składało się z osłony ramienia trzymającego miecz, zamkniętego hełmu bez wystających elementów (aby sieciarzowi trudniej było zarzucić na przeciwnika sieć) i nagolenicy. Walka gladiatorów secutora i retiariusa w Pompejach (rys. Peter Connolly) Zapewn...

Leonidas I - król Sparty

Dzisiejszy wpis przedstawi Leonidasa I, króla Sparty. Leonidas I jest prawdopodobnie najbardziej utrwalonym w popkulturze greckim władcą okresu klasycznego. Od 490 roku p.n.e. rządził Spartą. Jego żoną była Gorgo - córka jego przybranego brata Kleomenesa I. Z tego małżeństwa urodził się syn Plejstarchos.  Na zdjęciu Javiera Tamargo Santistebana rekonstruktor Marco Cecini,  znany pod profilem Marco Aurelio Valerio Massenzio           Leonidas zasłynął podczas wojen grecko-perskich, dowodzeniu obroną przesmyku w Termopilach w 480 roku p.n.e. Władca Sparty stał na czele hoplitów składających się z 300 rodaków i kilku tysięcy żołnierzy z innych greckich miast-państw (polis). Nie do końca wyglądało to tak, że było tam wyłącznie 300 Spartan po stronie greckiej. Według Herodota siły Greków składały się z 300 hoplitów spartańskich i 1000 towarzyszących im periojków, 500 hoplitów z Mantinei, 500 z Tegei, 120 z Orchomenos w Arkadii, 1000 innych Arkadyjczykó...

14 Pułk Kirasjerów armii Księstwa Warszawskiego

Na Święto Niepodległości 14 Pułk Kirasjerów armii Księstwa Warszawskiego ze swoją epicką i tragiczną historią.  Kirasjer 14 pułku podczas szarży (mal. Jan Chełmiński)           Był to jedyny w dziejach Polski pułk jazdy kirasjerskiej. Początek formowania przypadł na 1 września 1809 roku. Nosił pierwotnie 1 Pułk Broni Kirasjerów. 4 grudnia 1809 roku kirasjerzy przybyli do Warszawy i stacjonowali tam do wyprawy ma Rosję. Wzbudzali spore zainteresowanie wśród mieszkańców przywołując pamięć o dawnej husarii. Pod koniec 1809 roku pułk liczył 610 żołnierzy. 12 maja 1812 roku pułk kirasjerów wyruszył na wojnę z Rosją. Podczas sławnej szarży na tak zwaną Wielką Redutę pod Borodino wraz z pułkiem kirasjerów saskich, kirasjerzy nacierali na czworobok piechoty. Wzięli do niewoli 300 jeńców i zdobyli armatę. W czasie odwrotu spod Moskwy kilkudziesięciu ocalałych kirasjerów eskortowało uratowane 24 armaty wojsk polskich. Wśród kawalerii pułk poniósł największe stra...