Przejdź do głównej zawartości

Kardynał Richelieu

Znany przede wszystkim dzięki powieści Aleksandra Dumasa (ojca) pt. "Trzej muszkieterowie", Armand-Jean du Plessis de Richelieu pierwsze nauki otrzymał od matki oraz od księdza z pobliskiego klasztoru. W 1594 roku rozpoczął naukę w paryskim collège de Navarre. W 1606 roku Richelieu został mianowany przez króla Francji Henryka IV biskupem Luçon. W 1622 roku dzięki protekcji królowej-matki Marii Medycejskiej, papież Grzegorz XV mianował go kardynałem. Z kolei w 1624 roku został powołany przez króla Ludwika XIII na pierwszego ministra (czyli pierwszego premiera Francji). Kardynał wprowadził wiele reform, m.in. zmierzających do osłabienia pozycji arystokracji. 

 Kardynał Richelieu, 1585-1642 
(mal. Philippe de Champaigne, Musée des Beaux-Arts de Strasbourg) 
i przyglądający się oblężeniu (mal. Henri-Paul Motte, Musée d'Orbigny-Bernon)

        W 1630 roku zabronił arystokratom działalności handlowej. Następnie Richelieu zakazał im prowadzenia prywatnych wojen oraz posiadania zamków warownych. W latach 1625-1628 prowadził wojnę z hugenotami, jedną z głównych sił przeciwnych królowi. Oblężenie hugenotów w La Rochelle miało miejsce od sierpnia 1627 do 28 października 1628 roku. Pokonawszy ich ostatecznie w 1629 roku Richelieu wydał edykt łaski nakazujący hugenotom zrezygnowanie z samodzielności politycznej oraz oddania twierdz, aczkolwiek gwarantujący jednocześnie wolność wyznania. Pokój był jednak przyczyną konfliktu kardynała z Marią Medycejską. Richelieu wyszedł z niego zwycięsko i otrzymał od Ludwika XIII pełne zaufanie. W 1635 roku założył Akademię Francuską. Jej zadaniem było stworzenie literackiego języka francuskiego. 

Ludwik XIII (mal. Philippe de Champaigne)

        Kardynał znacząco rozbudował armię i flotę. Chciał osłabić Anglię i Habsburgów. W tym celu trzymywał dobre kontakty z Turcją. Udziale w wojnie trzydziestoletniej, z Hiszpanią będzie poświęcony osobny wpis. Richelieu zmarł w 1642 roku. Za życia nie był osobą lubianą przez Francuzów. Krążyły plotki, że nawet przez króla Ludwika XIII, którego żony Anny Austriaczki, Richelieu nie znosił. Kardynała doceniono po śmierci. Za czasów jego następcy - Mazarina, wspominano go jako najlepszego ministra w historii Francji. 5 grudnia 1793 roku szczątki kardynała Richelieu zostały sprofanowane przez paryskich sankiulotów. Za sprawą wspomnianej powieści Dumasa (a w następstwie licznych jej ekranizacji filmowych) także dziś ten mąż stanu bywa źle postrzegany w kulturze masowej i przez niektórych historyków.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Praca w greckiej kuźni

Wyrób pancerzy i hełmów w okresie antycznym to tworzenie prawdziwych dzieł sztuki. Uzbrojenie ochronne nie tylko było praktyczne, ale duże znaczenie miały walory wizualne. Tworzono hełmy, zbroje, nagolenice zgodnie ze stylistyką danego okresu. Nieraz dodawano rzeźbione elementy w postaci symboli mitologicznych np. gorgony, a także zwierząt lub przedmiotów. Hełmom dodawano rogi czy ozdoby w kształcie liści, a nawet fallusów. Bardziej surowe formy dominowały w okresie archaicznym, by w klasycznym i hellenistycznym stać się dopasowanymi do ciała np. muskularne kirysy lub hełmy z nakarczkiem dopasowanym do szyi. Estetyka greckiego uzbrojenia przesiąkła w świat italski, kartagiński, a nawet iberyjski. Praca w greckiej kuźni (rys. Pierre Probst)

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek

Armia z Brytanii, VI-VIII wiek (rys. Andriej Negin). Od lewej stoją: 1. Kusznik z Alt Clut (Strathclyde), 658–752 n.e. Ten wojownik jest rekonstruowany na podstawie różnych źródeł ze Szkocji. „Kaptur Orkadów” datowany jest na ok. 615 rok. Buty, nóż bojowy, topór, sprzączka i bełt do kuszy pochodzą z Buiston Crannog w Ayrshire, a kusza z Drosten Stone w Arbroath. 2. Łucznik z Rheged (Cumbria), VII wiek. Zrekonstruowany głównie na podstawie Krzyż z Ruthwell (kamienny krzyż anglosaski z miejscowości Ruthwell w południowej Szkocji). Ma miękki przeszywany pancerz z wyściełanej tkaniny oraz hełm wzorowany na anglosaskim egzemplarzu z VII wieku z Wollaston w Northamptonshire, z kolczą ochroną szyi. Jego łuk pochodzi ze źródeł późnorzymskich. 3. Wódz porzymski z Vindolandii, Mur Hadriana, ok. 500 roku. Na owalnej tarczy, opartej na wzorach późnorzymskich, widnieją symbole chrześcijańskie znalezione w Vindolandii. Włócznia jest kopią rzymsko-brytyjskiego egzemplarza znalezionego w Berkshire, a

Falery - rzymskie odznaczenia

Poza pięknie zdobionym hełmem typu cesarsko-galijskiego, gladiusa (miecza), sztyletu (pugio), pancerza łuskowego (lorica squmata) uwagę niewątpliwie przyciągają falery. Były to metalowe krążki lub płytki z dekoracją reliefową. Falery przyznawano w nagrodę żołnierzom rzymskim. Noszone były jako odznaczenia i ozdoby. Można rzec, że był to odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych. Centurion (rekonstruktor Jeff Pinceel)  z Legio XI Claudia Pia Fidelis (fot. Marcia Mummia Fannia)           Legio XI Claudia Pia Fidelis został utworzony przez Juliusza Cezara w 58 roku p.n.e. na początku wojen galijskich, uczestnicząc m.in. w oblężeniu Alezji. W wojnie domowej legion stał po stronie Cezara i uczestniczył w bitwach pod Dyrrachium i pod Farsalos w 48 roku p.n.e. Inskrypcje wskazują też na udział w bitwie pod Akcjum w 31 roku roku p.n.e. Za panowania Oktawiana stacjonował w Dalmacji. W 42 roku n.e. legion otrzymał od cesarza Klaudiusza miano Claudia Pia Fidelis. Za panowania Wespazjana został w